اهل بیت در آیه تطهیر

          فرزاد 
            بازدید : 38
          جمعه 28 تیر 1392
           نظرات (0)
        

اهل بیت در آیه تطهیر

خداوند در سوره احزاب می فرماید:انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا (1) برای روشن شدن معنای آیه توجه به دو نکته ضروری می نماید:

مفهوم واژه تطهیر

طهارت مصدر طهر و طهر و به معنای پاکی از عیوب وکثافتهای مادی و معنوی و ظاهری و باطنی و اخلاقی است. سخن خداوند متعال: «ولهم فیها ازواج مطهره » (2)

و قول اعراب: «و قوم یتطهرون » و «امراءه طاهره » بدین معناست مراد از طهارت در آیه مبارکه تطهیر نیز همین است; زیراخداوند پاکی اهل بیت از هر آلودگی و عیب مادی و معنوی و ظاهری و باطنی رااراده کرده است. ما، همانند اندیشمندان علم اصول، در بحثهای خود گفته ایم که هر گاه متعلق چیزی ذکر نشود، افاده عموم می کند. البته معانی دیگری نیز برای آن ذکر کرده اند که به یادآوری آنها نیاز نیست.

معنای اراده خداوند

واژه «اراده »، در آیه یادشده، به معنای اراده تکوینی است نه تشریعی; و تخلف مراد از اراده تکوینی امکان ندارد:

«انما امره اذا اراد شیئا ان یقول له: کن فیکون.» (3)

واژه «اراده »، دربسیاری از آیات قرآن، به معنای اراده تکوینی و در مواردی اندک به معنای اراده تشریعی (نفس اوامر و نواهی و آئین نامه) است.

این واژه حدود 138 بار در قرآن به کار رفته است و در 135 مورد به معنای اراده تکوینی است. این امر ما را در فهم اراده تکوینی از آیه تطهیر نیز یاری می دهد. اگر چه واژه اراده در آیه تشریع وضو و غسل «یرید لیطهرکم ... .» (4)

و نیز آیه «یرید الله بکم الیسر و لا یرید بکم العسر» (5) در معنای تشریعی به کار رفته است، ولی در این آیات قرینه قعطی وجود دارد که نشان می دهد منظوراز آن، اراده تشریعی است. قرینه قطعی، مورد آیه است که فعل عباد است.

از سوی دیگر، همه اندیشمندان علوم قرآنی معتقدند که این آیه مزیتی را برای اهل بیت برمی شمرد و این مزیت در صورتی از آیه استفاده می شود که مراد ازاراده، اراده تکوینی و انفکاک ناپذیر از مراد باشد; زیرا:

الف) اگر مراد اراده تشریعی باشد، فرقی میان این آیه با آیه وضو و غسل وجودنخواهد داشت; چون همان گونه که «یرید لیطهرکم ...» هیچ فضیلت خاصی را برای مردم ثابت نمی کند، آیه تطهیر نیز فضیلتی را برای اهل بیت به اثبات نمی رساند.

ب) اراده تشریعی پروردگار به اهل بیت رسول اختصاص ندارد، بلکه شامل همه انسانها می شود. و این با کلمه «انما»، که از قویترین ابزار حصر است،منافات دارد.

برای مشاهده ادامه متن به ادامه مطلب بروید

درباره اهل بیت , قرآن واهل بیت ,

ادامه مطلب ...

اهل بيت(ع) در قرآن

          فرزاد 
            بازدید : 15
          جمعه 28 تیر 1392
           نظرات (0)
        

اهل بيت(ع) در قرآن

عترت طاهرين ـ عليهم السلام ـ بر اساس آيات قرآن و حديث متواتر ثقلين، همتاي قرآن بوده، و تمسك به يكي از آن دو، بدون ديگري، مساوي با ترك هر دو ثِقل است و دستيابي به دين كامل، تمسك به هر دو ثِقل است. قرآن و عترت، عصاره نبوت و تداوم بخش رسالت هستند كه هدايت بشر را تا قيامت تضمين مي‎كنند.[1]

قرآن، اسلام مكتوب است و اهل بيت اسلام ناطق.
قرآن، راه است و اهل بيت، رهبر.
قرآن، قانون است و اهل بيت قانون‎شناس و مجري قانون.
قرآن مشعل است و امام، مشعل‎دار و قرآن ، كتاب حكمت است و اهل بيت الگوي حكمت.
در اين تحقيق، به اين موضوع بررسي مي‎شود كه آيا اهل بيت ـ عليهم السلام ـ و ويژگيهاي آنها در قرآن بيان شده است؟

درباره اين موضوع بايد گفته شود كه كلمه «اهل بيت» در قرآن در سه آيه آمده است.

آيه اول: سورة قصص آية 12، «هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلي أَهْلِ بَيْتٍ يَكْفُلُونَهُ لَكُمْ» اين آيه اشاره به قصد حضرت موسي ـ عليه السّلام ـ دارد، زماني كه طفل صغيري بوده و شير هيچ دايه‎اي را در كاخ فرعون قبول نمي‎كرد. خواهر موسي به آنها گفت: «آيا مايليد كه من شما را بر خانواده‎اي كه دايه و پرستار اين طفل شوند؛ راهنمايي كنم».
اهل بيت در اين آيه داراي هيچ ابهامي نيست چون آن كسي كه درخانواده داية و پرستار طفل است؛ مادر خانواده است.

آية دوم، در سوره دهر آية 73 آمده است كه: «قالُوا أَ تَعْجَبِينَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ رَحْمَتُ اللَّهِ وَ بَرَكاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ» بعد از آنكه خداوند، بشارت داشتن فرزند را به ساره همسر حضرت ابراهيم ـ عليه السّلام ـ داده است او به خاطر پيري خود و همسرش متعجب شده و فرشتگان به او گفته‎اند: «آيا از كار خدا متعجب هستي كه رحمت و بركات خداوند مخصوص شما اهل بيت رسالت است».
اهل بيت در اين آيه نيز داراي هيچ ابهامي نيست و شامل خاندان وخانواده حضرت ابراهيم ـ عليه السّلام ـ است.

آية سوم: در سورة‌احزاب آية 33 آمده است كه: «إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً» «براستي كه خداوند، مي‎خواهد پليدي را از شما اهل بيت بزدايد و كاملاً پاك و پيراسته‎تان نمايد».
با بررسي و تفسير و شأن نزول و سياق آيات فوق، در مي‎يابيم كه در دو آية اول، مراد از «اهل بيت» مشخص بوده و داراي هيچ ابهامي نيست. اما با بررسي سياق آيه سوم و شأن نزول آن مي‎توان فهميد كه اين آيه در مقام بيان مسئله مهمي درباره «اهل بيت» است. براي بررسي اين آيه، چند نكته را بايد مورد توجّه قرار داد:

برای مشاهده ادامه متن به ادامه مطلب بروید

درباره اهل بیت , قرآن واهل بیت ,

ادامه مطلب ...

فاطمه(س) در قرآن

          فرزاد 
            بازدید : 16
          جمعه 28 تیر 1392
           نظرات (0)
        

فاطمه(س) در قرآن

نگاهی به جایگاه فاطمه زهرا علیهاالسلام در آیه مباهله از نظرگاه اهل سنّت

آیه مباهله بر صداقت و عصمت گفتاری و رفتاری اصحاب کساء علیهم السلام دلالت دارد. به اعتراف دانشمندان فریقین، روایات متواتری وجود دارند که پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله به جای «انفسنا»، حضرت علی علیه السلام را و به جای «نسائنا»، حضرت فاطمه علیهاالسلام را و به جای «ابنائنا» حضرت امام حسن و حضرت امام حسین علیهماالسلام را برای مباهله با نصارای نجران به عنوان گواه نبوّت از میان همه امّت به همراه بردند.

برخی از دانشمندان اهل سنّت این امر را متفّقٌ علیه و برخی دیگر اجماعی می دانند. روایات مباهله با بیش از 51 طریق متفاوت از 37 تن از بزرگان دین روایت شده اند. برخی دانشمندان اهل سنّت شبهاتی را نیز مطرح کرده اند، اما این شبهات هیچ پایگاه علمی ندارند.

کلیدواژه ها: فاطمه علیهاالسلام ، آیه مباهله، اهل سنّت، مفسّران، شبهات.

مقدّمه

در منابع تفسیری و روایی فریقین، بسیاری از آیات قرآنی در شأن و منزلت رفیع امّ ابیها،(2) سرور همه زنان عالم،(3) پاره تن پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله (4) و کوثر قرآن،(5) حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام به چشم می خورند. تنها در منابع تفسیری و روایی اهل سنّت، بیش از 135 آیه در 49 سوره درباره حضرت ایشان آمده و دو سوره کامل در شأن آن بانوی دو جهان نازل گشته اند؛ سوره های دهر و کوثر. این تعداد غیر از آیاتی هستند که در منابع شیعه در شأن حضرت زهرا علیهاالسلام ذکر شده اند. این آیات را می توان در چهار دسته تقسیم نمود: 1. سبب نزول؛ 2. شأن نزول؛ 3. جری و اطباق؛ 4. بطن.

برخی آیات طبق قاعده «جری و اطباق» در شأن حضرت فاطمه علیهاالسلام آمده و همچنین برخی آیات بطنا در شأن آن حضرت هستند؛ همچون آیه «مرج البحرین».(6) صدها آیه قرآنی و نیز روایات تفسیری در ذیل آیات در منابع فریقین بر عصمت و طهارت، صداقت، ایثار و اخلاص و دیگر کمالات معنوی حضرت زهرا علیهاالسلام دلالت دارند، اما متأسفانه شخصیت ایشان ناشناخته مانده است؛ شخصیتی که حجتی بر حجت های خداوند است، محبت و دوستی او طبق دستور خداوند بر همه واجب بوده، رضای او رضای خدا و غضب او غضب خداست؛ همو که مرکز رسالت و امامت و ولایت است. اما چه شد که پس از رحلت جانسوز پدرش، تنها چند ماه زنده ماند و در عالم شباب، همراه با کوهی از مصیبت ها و آلام به درجه شهادت نایل گردید؟

به راستی، قلم طاقت نوشتن آن همه مظالم وارد شده بر این وجود نازنین را ندارد و بررسی ابعاد گوناگون شخصیتی ایشان فراتر از حد کتاب هاست. در این مقاله، به اختصار، از بین ده ها آیه نازل شده در شأن آن حضرت، تنها آیه مباهله را از دیدگاه اهل سنّت مورد بررسی قرار می دهیم:

برای مشاهده ادامه متن به ادامه مطلب بروید

درباره اهل بیت , قرآن واهل بیت ,

ادامه مطلب ...

پیامبر اکرم(ص) در آیینه قرآن کریم

          فرزاد 
            بازدید : 27
          جمعه 28 تیر 1392
           نظرات (0)
        

پیامبر اکرم(ص) در آیینه قرآن کریم

قرآن کریم متقن ترین و بهترین کتاب در معرفى و شناساندن پیامبر اعظم ـ صلى الله علیه و آله ـ است؛ زیرا این کتاب کلام وحى و سخن خداوند متعال است و از جهت حقانیت و درستى مطالب، معتبرترین کتاب به شمار مى رود. خداوند متعال، در قرآن کریم، در آیات متعددى درباره پیامبر اکرم ـ صلى الله علیه و آله ـ سخن گفته است. در این آیات، گاهى به طور مستقیم و گاهى به شکل غیر مستقیم، پیامبر اکرم ـ صلى الله علیه و آله ـ معرفى شده است. این معرفى در قالب هایى همچون، ستایش و تمجید از پیامبر اکرم ـ صلى الله علیه و آله ـ، بیان اوصاف و شئونات، ذکر مقامات و مناقب و بیان عظمت روحى آن حضرت صورت گرفته. و جلوه هاى مختلف شخصیتى و رفتارى آن حضرت، تبیین شده است. آنچه که ما در این مقاله مى آوریم ذکر فهرست وار این جلوه ها در آیات کریمه است که در سه بخش کلى «نام ها و اوصاف»، «مقامات» و «مناقب» پیامبر اعظم ـ صلى الله علیه و آله ـ تنظیم شده است.

نام ها و اوصاف پیامبر اعظم صلى الله علیه و آله در قرآن

نام هاى پیامبر صلى الله علیه و آله در قرآن

در برخى روایات، به نامهاى پیامبر اکرم ـ صلى الله علیه و آله ـ در قرآن کریم اشاره شده است که ما در ضمن دو حدیث، آنها را بیان مى کنیم. در روایتى از امام باقر ـ علیه السلام ـ آمده است که فرمودند:

«إن لرسول الله ـ صلى الله علیه و آله ـ عشرة أسماء خمسة فى القرآن و خمسة لیست فى القرآن فاما التى فى القرآن، فمحمد و احمد و عبدالله و یس و ن.»

«براى رسول خدا ـ صلى الله علیه و آله ـ ده نام است که پنج نام در قرآن و پنج نام در غیر قرآن است؛ آن نامهایى که در قرآن است عبارت اند از: "محمد" ، " احمد" ، "عبدالله" ، "یس" ، "ن".»

در روایتى از امام صادق ـ علیه السلام ـ نقل شده است که «طه» از اسامى پیامبر اکرم ـ صلى الله علیه و آله ـ است و معنى آن «یا طالب الحق الهادى الیه»، «اى کسى که طالب حقى و هدایت کننده به سوى آنى» است.

با توجه به این دو روایت، پیامبر اکرم ـ صلى الله علیه و آله ـ ، در قرآن کریم به شش نام معرفى شده است که آیه هاى آن بدین شرح است:

1 ـ «محمد ـ صلى الله علیه و آله ـ»
«وَاْلَّذینَ آمَنوا وَ عَمِلوُا الْصالِحاتْ وَ آمَنواْ بِما نُزِّل عَلى مُحَمَّدٍ وَ هُوَ اْلْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ کَفَّرَعَنْهُمْ سَیْئاتِهِمْ وَ اَصْلَحَ بالَهُمْ»

در آیات دیگرى نیز این نام ذکر شده است که عبارت اند از: سوره آل عمران (2) آیه 144، سوره احزاب (33) آیه 40، سوره فتح (48) آیه 29.

2 ـ «احمد»:
«و اِذْ قالَ عیسَى اْبْنُ مَرْیَمَ یا بَنى اِسْرائیلَ اِنّى رَسوُلُ اْللّهِ اِلَیْکُمْ مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَىَّ مِنَ اْلتَوْراتِ وَ مُبَشِّراً بِرسُولٍ یَأْتى مِنْ بَعْدى اِسْمُهُ اَحْمَدْ فَلَمّا جاءَهُمْ بِالْبَیِّناتْ قالوُا هذا سِحْرٌ مُبینْ»

3 ـ «عبدالله»:
« وَ اِنَّهُ لَمّا قامَ عَبْدُاْللّهِ یَدْعُوهُ کادُواْ یَکوُنُونَ عَلَیهِ لِبَداً»

4 ـ «یس»: «یس»
5 ـ «ن»: «نْ وَ اْلْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونْ»
6 ـ «طه»: «طه»

اوصاف پیامبر صلى الله علیه و آله در قرآن

در قرآن کریم، اوصاف فراوانى براى پیامبر اکرم ـ صلى الله علیه و آله ـ ذکر شده است که به بخشى از آنها با ذکر آیه ها اشاره مى کنیم:

برای مشاهده ادامه متن به ادامه مطلب بروید

درباره اهل بیت , قرآن واهل بیت ,

ادامه مطلب ...